دوران بارداری، یکی از دورههای شگفتانگیز زندگی است که با فراز و نشیبهایی برای مادران همراه است. در این دوران، به دلیل وجود نیازهای خاص و متفاوت بدن مادر، تغذیه به عنوان یک عامل بسیار حائز اهمیت، نقش بسزایی در سلامت و رشد بهینه جنین و همچنین سلامت مادر دارد.
تغذیه مناسب و حفظ سلامت در دوران بارداری، نهتنها برای مادر بلکه برای جنین در حال شکلگیری نیز بسیار اهمیت دارد و ممکن است تغییراتی در تغذیه دوران بارداری ماه به ماه رخ دهد. این تغذیه نه تنها نیازهای بدن مادر را برآورده میکند، بلکه تأثیر قابل توجهی بر رشد و توسعه جنین دارد. موادغذایی که مادر مصرف میکند، منبع اصلی مواد غذایی و انرژی برای جنین است و در واقع جایگزین جدی برای سیستم تغذیه جنین محسوب میشود.
یک تغذیه سالم و متعادل در این دوران
علاوه بر کاهش مشکلات و عوارض بارداری مانند تهوع و استفراغ، نقش مهمی در جلوگیری از بروز بعضی اختلالات جدی در مادران و جنین دارد. همچنین، تأثیر مثبت آن بر روی سلامت بعد از زایمان و حتی زندگی بعدی کودک نیز از جمله نتایج مهم آن میباشد.
اما همه خانمهای باردار باید به تغذیه خود حساس باشند و نه تنها ممنوعیتهای دوران بارداری را بدانند، بلکه با تغذیه در هر ماه بارداری آشنا باشند تا فرزندی سالم به دنیا آورند. بسیاری از افراد دوست دارند بدانند چگونه تغذیه ماه اول بارداری برای پسر شدن نوزاد باید باشد یا بهترین تغذیه بارداری برای هوش جنین چیست؟!
اصول و نکات مهم تغذیه در دوران بارداری را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در این سفر به دنیای تغذیه بارداری، شما قطعاً توانایی خواهید داشت تجربهای سالم و خوشایند برای خود و جنینتان را تجربه کنید.
مصرف آب کافی در دوران بارداری بسیار مهم است، زیرا بدن در این دوران به مقدار بیشتری از آب نیاز دارد. معمولاً توصیه میشود روزانه 10 لیوان آب در این دوران مصرف شود، اما نوشیدن 10 لیوان آب بهطور یکنواخت در طول 9 ماه ممکن است چالش برانگیز باشد. بنابراین، مفید است بدانیم کدام نوشیدنیها علاوه بر آب، در این دوران مفید هستند.
اگرچه همواره توصیه میشود که بیشترین مقدار مایعات را از طریق آب تامین کنید و هیچ نوشیدنی دیگری نمیتواند جایگزین مناسبی برای تأمین آب بدن باشد، اما برخی از نوشیدنیها میتوانند به کاهش تهوع صبحگاهی و رفلاکس اسید معده کمک کنند.
- مصرف شیر
در دوران بارداری به تأمین کلسیم، ویتامین D، اسیدهای چرب امگا 3 و پروتئین ضروری در این دوران کمک میکند و به رشد و وزنگیری جنین مفید است. شیر با فاقد چربی ممکن است فواید بیشتری داشته باشد. مهم است که در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید.
- پروتئین در هر مرحلهای از زندگی
یک ماده مغذی ضروری است، اما در دوران بارداری اهمیت بسیار بیشتری دارد. جنین در فرآیند رشد خود برای ساختن سلولهای جدید و سالم به پروتئین نیاز دارد.
با توجه به سرعت بیشتر رشد جنین در ماههای دوم و سوم بارداری، در این مراحل جنین بیشترین نیاز به پروتئین دارد.
علاوه بر پروتئین، کلسیم در دوران بارداری برای ساخت استخوان، دندان، قلب، عضلات و سیستم عصبی جنین در حال رشد بسیار ضروری است.
اگر کلسیم به مقدار کافی در خون مادر وجود نداشته باشد، بدن برای رشد جنین از استخوانهای مادر کلسیم مورد نیاز را برداشت میکند و این میتواند در آینده باعث افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان در مادران شود. البته میتوانید علاوه بر مصرف شیر، با مصرف سایر محصولات لبنی مانند ماست و پنیر نیز کلسیم مورد نیاز خود را تأمین کنید.
- شیر سویا
یک منبع خوب از کلسیم است و حاوی ویتامینهای متعددی مانند ویتامینهای گروه ب، ویتامین سی، ویتامین ای، ویتامین کا و فولات است که به رشد جنین کمک میکنند. میتوانید اطلاعات بیشتر درباره خواص شیر سویا برای زنان باردار و شیرده را در مقالات مربوطه بیابید. این مقالات میتوانند شما را با نوشیدنیهای مفید برای دوران بارداری آشنا کنند.
مصرف آبمیوههای طبیعی در دوران بارداری به غیر از کمک به هیدراته نگه داشتن بدن، به بهبود گردش خون سالم جنین و مادر نیز کمک میکند. برخی از زنان در این مرحله احساس تشنگی بیشتری میکنند و مصرف آبمیوههای طبیعی میتواند در کاهش این تشنگی و رفع عطش در دوران بارداری مفید باشد.
بهعنوان مثال، نوشیدن یک لیوان لیموناد تازه و طبیعی میتواند باعث کاهش حالت تهوع صبحگاهی و دفع سموم بدن شود. برای آشنایی با روش صحیح تهیه لیموناد، میتوانید به مقالهای درباره طرز تهیه لیموناد مراجعه کنید.
در فصول گرم، میتوانید از انواع نوشیدنیهای سرد برای رفع تشنگی استفاده کنید. بسیاری از آبمیوههای طبیعی حاوی مقدار زیادی ویتامین سی هستند. ویتامین سی در دوران بارداری به رشد استخوانها و دندانها، ترمیم بافت جنین، تولید کلاژن و تقویت سیستم ایمنی مادر کمک میکند و همچنین جذب آهن را در بدن مادر افزایش میدهد.
- تهیه آبمیوههای طبیعی
در خانه بسیار ساده است، اما بهتر است آنها را بطور تازه مصرف کنید و نگهداری آنها توصیه نمیشود. همچنین میتوانید از آبمیوههای پاستوریزه نیز استفاده کنید.
اسموتیها
- نیز یکی از نوشیدنیهای مناسب در دوران بارداری هستند، بهخصوص در سه ماههی اول بارداری که ممکن است کاهش اشتها داشته باشید.
با ترکیب میوههای طبیعی، میتوانید انواع اسموتی را تهیه کنید و با افزودن پروتئین و چربیهای سالم مانند بادام و گردو، دانه چیا، تخم کتان و ماست یونانی، یک میانوعده سالم و پرانرژی داشته باشید.
- مصرف دوغ در دوران بارداری میتواند مفید باشد
زیرا دوغ طبع سردی دارد و میتواند گرمازدگی و تشنگی در دوران بارداری را کاهش دهد. این نوشیدنی حاوی میکروارگانیسمهای زنده و مفیدی است که از رشد باکتریهای مضر در دستگاه گوارش جلوگیری میکند.
ممکن است سوالی درباره مناسب بودن دوغ برای دوران بارداری برایتان پیش بیاید.
دوغ به دو روش سنتی و صنعتی تولید میشود. در روش سنتی، ماست و آب را در کیسههای پوستی قرار میدهند و به وسیلهی تکاندهی، دوغ تولید میشود.ش
در این روش، وجود آلودگی میکروبی احتمالی وجود دارد، بنابراین به مادران باردار توصیه میشود از دوغهای صنعتی پاستوریزه استفاده کنند.
معمولاً توصیه میشود که مادران باردار از مصرف دوغهای گازدار و دوغ تخمیری در دوران بارداری خودداری کنند. زیرا نوشیدنیهایی که به روش مستقیم و غیرمستقیم گازدار میشوند، برای افراد باردار مناسب نیستند.
درباره مصرف کافئین در دوران بارداری، توصیه میشود… (اطلاعات مربوط به مصرف کافئین در دوران بارداری را اضافه کنید)
کافئین یک ماده محرک است که به طور معمول در رژیم غذایی روزانه مردم وجود دارد. این ماده در انواع غذاها و نوشیدنیها از جمله قهوه، چای، شکلات و کاکائو، نوشابهها، نوشیدنیهای انرژیزا و مسکنهای بدون نسخه یافت میشود.
کافئین اثر دیورتیک دارد، یعنی ادرارزا است، و میتواند ضربان قلب و فشار خون را افزایش دهد و به علت افزایش تولید ادرار، ممکن است باعث کاهش آب در بدن شود.
بر اساس تحقیقات، مصرف زیاد کافئین در دوران بارداری ممکن است منجر به سقط جنین، زایمان زودرس، کاهش وزن نوزاد هنگام تولد و مرگ نوزادان هنگام تولد شود.
این ماده محرک قادر است از جفت عبور کند و باعث تغییر الگوی خواب جنین و الگوی حرکتی آن شود.
تحقیقات بیشتر در این زمینه نشان داده است که لازم نیست مادران باردار کافئین را به طور کامل قطع کنند، بلکه محدود کردن مصرف کافئین در دوران بارداری میتواند این خطرات را کاهش دهد.
نوشابه و قهوه هر دو بسیار محبوب هستند، اما هر دو جزو نوشیدنیهای مضر در دوران بارداری محسوب میشوند.
درباره مصرف قهوه در دوران بارداری نیز باید ذکر کرد که در مقایسه با سایر انواع نوشیدنیها، قهوه دارای مقدار بیشتری کافئین است.
تحقیقات متعددی درباره میزان مصرف قهوه در زنان باردار انجام شده است. بر اساس مطالعات، زنان باردار بهتر است مصرف قهوه را به کمتر از ۲۰۰ میلیگرم در روز محدود کنند.
دمنوشهای مناسب در دوران بارداری میتوانند به عنوان جایگزینی برای مصرف چای و قهوه که محدودیت دارند، استفاده شوند. از انواع چایهای گیاهی و دمنوشهای خوشمزه میتوان بهره برد.
مصرف دمنوش در دوران بارداری میتواند به ایجاد آرامش و تسکین اعصاب کمک کند. برای بیشتر آشنا شدن، در ابتدا باید بدانیم که دمنوش چیست و چه خواصی دارد. دمنوشها از میوههای خشک، گلها، گیاهان و ادویهجات معطر تهیه میشوند. آنها فواید زیادی دارند و در تسکین دردها نیز موثر هستند.
شما میتوانید به راحتی در منزل دمنوشها را تهیه کنید. با این حال، مادران باردار باید در مصرف دمنوشها دقت کنند، زیرا برخی از آنها ممکن است قاعدهآور باشند و مشکلاتی را برای بارداران ایجاد کنند.
به عنوان مثال، در سه ماهه اول بارداری، مصرف دمنوشهای آویشن، زعفران، چای کوهی (گل کوفته) و بابونه ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهند و در برخی موارد منجر به زایمان زودرس شوند.
از جمله دمنوشهای مناسب در دوران بارداری میتوان به:
دمنوش گل محمدی و سیب اشاره کرد. دمنوش زنجبیل، آویشن و نعناع خاصیت ضد تهوع دارند و میتوانند تهوع و استفراغ در دوران بارداری را کاهش دهند.
به هر حال، در مورد مصرف زنجبیل نیز بهتر است توجه داشته باشید که مصرف زیاد ممکن است خطر سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش دهد. همچنین، استفاده از دمنوشهای مریم گلی و جعفری نیز با توصیه پزشکان محدودیتهایی برای مادران باردار دارد.
مصرف مالت در دوران بارداری مربوط به عصاره مالت جو است که در فرایند پخت از جو، برنج و گندم به دست میآید. اما جو، رایجترین غله استفاده شده در تهیه مالت میباشد. این عصاره حاوی گروه ویتامینهای ب، مواد معدنی مانند فسفر، آهن، مس و همچنین بتاگلوکان لاکتوژنیک است. به علت اینکه جو یک ماده غیرنشاسته و حاوی کربوهیدراتهای پیچیده است، فیبر حلال موجود در جو میتواند کلسترول را کاهش داده و از بیماریهای قلبی جلوگیری کند.
- ماءالشعیر (مالت بدون الکل) نوشیدنی مناسبی برای مصرف مالت در دوران بارداری است
برای آشنایی بیشتر با خواص مالت میتوانید مقاله “مالت چیست؟” را مطالعه کنید.
برای آشنایی بیشتر با خواص ماءالشعیر، باید اشاره کرد که این نوشیدنی مالت به دلیل حاوی فیبر بالا و قند کمتر، میتواند جایگزین مناسبی برای نوشابهها در دوران بارداری باشد. با این حال، این نکته مهم است که نوشیدنیهای مالت حاوی قند هستند، اما قند موجود در آنها در طی فرایند تخمیر توسط مخمرها متابولیزه میشود و در مقابل، قندهای مصنوعی و تصفیه شده در نوشابهها وجود دارند.
اسید فولیک که در عصاره جو وجود دارد، میتواند برای مادران باردار و شیرده مفید باشد. همچنین، باید اشاره کرد که عصاره مالت به دلیل حاوی فیبر محلول بالا، میتواند در کاهش مشکلات گوارشی و یبوست رایج در دوران بارداری کمک کند.
با توجه به خاصیت لاکتوژنیکی، عصاره مالت میتواند با تحریک سطح پرولاکتین، تولید شیر مادر را افزایش دهد. بنابراین، نوشیدن ماءالشعیر (عصاره مالت) 90 دقیقه قبل از شیردهی میتواند در بهبود و افزایش شیر مادر موثر باشد.
در صورتی که برخی از مادران شیرده در این دوران با مشکل ریزش مو مواجه میشوند، باید اشاره کرد که نوشیدنیهای مالت به دلیل حاوی روی یا همان زینک، میتواند به آنها کمک کند. برای اطلاعات بیشتر، میتوانید فواید ماءالشعیر برای مو را مطالعه کنید.
دوران بارداری یکی از مراحل حساس زندگی زنان است و داشتن سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب در این دوره بسیار اهمیت دارد.
همانطور که در این مقاله بیان شد، علاوه بر نوع تغذیه، مصرف آب کافی و استفاده از نوشیدنیهای مناسب در این دوران میتواند به رشد جنین و حفظ سلامت مادر کمک کند.
مادران باردار همواره نگرانی درباره دریافت کلسیم کافی و انواع ویتامینها دارند. با مصرف نوشیدنیهای طبیعی مانند شیر، دوغ و سایر محصولات لبنی سالم، میتوانید این نگرانی را برطرف کنید.
با استفاده از انواع دمنوشهای طبیعی و کاهش مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین، میتوانید این دوره حیاتی را با سلامتی پشت سر بگذارید.
نظرات کاربران