چرا درد عضلات به وجود می‌آید؟ وقتی با درد عضلانی مواجه می‌شویم، چه باید کرد؟ درد عضلات در بیشتر موارد نگران‌کننده نیست و با عدم نیاز به مراجعه به پزشک و مصرف داروها قابل رفع است.
در این مقاله، قصد داریم همه چیز را درباره دردهای عضلانی با شما به اشتراک بگذاریم و راهکارهای مختلف برای پیشگیری و درمان آن‌ها را معرفی کنیم.
شایعترین علل دردهای عضلانی
یکی از شایعترین علل دردهای عضلانی که به عنوان میالژیا نیز شناخته میشود، حضور دردها در هر ناحیهای از بدن که دارای ماهیچه است است. شدت درد بسته به علت میتواند خفیف یا بسیار شدید باشد. این نوع دردهای عضلانی بهطور کلی ممکن است در بزرگسالان و کودکان رخ دهد. در بسیاری از موارد، نیاز به نگرانی نیست و مشکل بدون نیاز به درمان دارویی قابل رفع است. در ادامه، شایعترین علل دردهای عضلانی را معرفی خواهیم کرد.
تنش جسمی و روحی شدید
هرگونه تنش شدید جسمی یا روحی ممکن است باعث درد عضلانی، سردرد و لرزش بدن شود. افرادی که درگیر مبارزه با یک بیماری هستند و تحت فشار روحی قرار دارند، ممکن است با درد عضلات مواجه شوند. در این حالت، زمانی که بدن آن‌ها در تلاش برای مقابله با التهاب یا عفونت است، ممکن است عضلات نیز درد و ناراحتی نشان دهند.
تغذیه ناکافی و نامناسب
ممکن است به دلیل دریافت ناکافی و مناسب مواد غذایی، شما درد عضلانی تجربه کنید. ویتامین D نقش مهمی در حفظ عملکرد صحیح عضلات دارد. ویتامین D به جذب کلسیم کمک می‌کند و کمبود آن میتواند منجر به هیپوکلسمی شود.
هیپوکلسمی یک وضعیت است که در آن سطح کلسیم در خون کاهش می‌یابد و میتواند علاوه بر تأثیراتی که بر روی عضلات دارد، بر استخوان‌ها و اندام‌ها نیز تأثیر بگذارد.
کمبود آب در بدن
وقتی بدن یک فرد کمبود آب را تجربه می‌کند، ممکن است درد عضلانی را تجربه کند. مصرف آب کافی برای حفظ عملکرد صحیح بدن بسیار حیاتی است. کمبود آب باعث میشود که فعالیت‌های ضروری بدن مانند تنفس و هضم غذا دشوارتر انجام شود.
مهم است که به میزان مصرف آب خود آگاه باشید. معمولاً توصیه میشود روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب مصرف کنید. اگر در هوای گرم یا در حین ورزش باعث شده‌اید بیش از حد عرق کنید، باید مقدار بیشتری آب مصرف کنید.
آسیب‌های فیزیکی مانند کشیدگی، رگ به رگ شدن و ضربه
کشیدگی، رگ به رگ شدن و سایر آسیب‌های فیزیکی می‌توانند باعث درد و ناراحتی عضلانی شوند. ضربه یا فشاری که به عضله وارد شود ممکن است باعث سفتی و درد آن شود.
بعضی از موارد رگ به رگ شدن و کشیدگی نیاز به درمان خاصی ندارند، اما استراحت کردن، مصرف مسکن‌های موقت (در صورت لزوم) و استفاده از کیسه آب گرم بر روی نقطه دردناک میتواند کمک کند.
با این حال، اگر درد شدیدی دارید یا با گذشت زمان بهبود نیافتید، توصیه میشود حتماً به پزشک مراجعه کنید. با رعایت قوانین ورزشی صحیح و تغذیه مناسب، می‌توانید از این نوع مشکلات جلوگیری کنید. متخصصان ورزشی می‌توانند برنامه ورزشی و رژیم غذایی مناسبی برای شما طراحی کنند، که هر دو هدف را در نظر دارد.
کمبود خواب
کمبود خواب میتواند تأثیرات جدی بر روی بدن داشته باشد. خواب به بدن اجازه می‌دهد استراحت کند و بهبود یابد، و اگر خواب کافی نداشته باشید، ممکن است با درد عضلانی مواجه شوید. گاهی اوقات ممکن است به طور کلی به اندازه کافی بخوابید، اما خوابتان کیفیت و عمق کافی نداشته باشد، و در این صورت همچنین ممکن است احساس درد در بدن کنید.
فعالیت بدنی بیش از حد
انجام ورزش بیش از حد میتواند منجر به سفت شدن و درد عضلات گردد. درد بعد از ورزش در حدودی طبیعی است و حتی ممکن است لذت‌بخش باشد؛ اما این درد بدنی موقت و سبک است و قرار نیست به اندازه‌ای شدید باشد که حرکت طبیعی شما را محدود کند. عوامل زیر می‌توانند احتمال درد عضلانی را تشدید کنند:
- شروع برنامه تمرینی جدید و سنگین
انجام ورزش با شدت یا مدت زمان بیش از حد معمول
عدم گرم‌شدن قبل از ورزش یا انجام کشش نامناسب در حین سرد کردن
بیماری‌هایی که باعث درد عضلانی می‌شوند
بعضی از عفونت‌ها، بیماری‌ها و مشکلات ارثی می‌توانند منجر به درد عضلات شوند. بیماری‌ها و مسائلی که بیشترین تأثیر را بر روی عضلات دارند عبارتند از:
- بیماری لوپوس
- کم خونی
- ذات الریه
- بیماری لایم
- کم کاری تیروئید
- سندرم خستگی مزمن
- آنفولانزا و سایر بیماری‌های ویروسی
- آرتریت روماتوئید (بیماری التهابی مفصل)
- کمبود مواد معدنی موجود در خون (مانند کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم)
مواقعی که برای درد عضلات به پزشک مراجعه کنیم
در صورتی که دردها و گرفتگی‌های عضلانی شما شدید باشند یا بهبود نیابند، نیاز به ارزیابی و درمان پزشکی دارند. همچنین، در صورتی که درد عضلات شما به علت مصرف داروهای خاص یا نیش حشرات باشد، به پزشک خود را مراجعه کنید. علاوه بر این موارد، در صورتی که درد عضلانی‌تان با یکی از علائم زیر همراه باشد، کافیست از پزشک خود مشاوره بگیرید:
- مشاهده هر گونه علائم عفونت مانند قرمزی و تورم
- کاهش حجم ادرار یا ناتوانی ناگهانی در کنترل ادرار
- ناتوانی در حرکت دادن ناحیه دردناک
- ضعف عضلانی شدید
- سفتی گردن و تب بالا
- مشکل در تنفس
- احساس سرگیجه
- مشکل در بلع
- استفراغ
روش‌های درمان دردهای عضلانی
ممکن است ماهیچه‌های شما بلافاصله پس از جلسه اول تمرین دردناک شوند. در برخی موارد، این ناراحتی ممکن است ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از آن به اوج برسد که به آن درد عضلانی تاخیری می‌گویند. در این بازه زمانی، ماهیچه‌های شما خود را ترمیم و تقویت می‌کنند. بهبود درد عضلانی میتواند به سرعت رخ دهد یا چند روز طول بکشد.
عموماً کاهش درد عضلانی به راحتی امکان‌پذیر است. برای کمک به کاهش درد عضلانی، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- انجام حرکات کششی ملایم
- دریافت یک ماساژ ساده برای عضلات
- استراحت و خواب کافی
- قرار دادن یخ بر روی نقاط دردناک
- مصرف داروهای مسکن مانند ایبوپروفن
- استفاده از گرما برای افزایش جریان خون در عضلات؛ مثلاً حمام گرم یا دوش گرم میتواند مفید باشد.
راهکارهای پیشگیری از درد عضلانی بعد از ورزش
متأسفانه، جلوگیری کامل از درد عضلات پس از ورزش امکان‌پذیر نیست، زیرا این در واقع بخشی از فرآیند قوی‌تر و سالم‌تر شدن بدن با ورزش می‌باشد. با این حال، می‌توانید اقداماتی را انجام دهید تا درد عضلانی را کاهش دهید یا آن را مدت زمان کوتاهی به تعویق بیاندازید.
در ادامه، راهکارهایی را برای پیشگیری از درد عضلانی پس از ورزش معرفی می‌کنیم:
- قبل از گرمازدگی در ورزش: قبل از شروع فعالیت ورزشی، همراه با حرکات کششی ملایم را در نظر بگیرید. این کار میتواند عضلات را آماده ورزش کند و احتمال درد عضلانی را کاهش دهد.
- انجام تمرینات استرچینگ: پس از گرمازدگی، تمرینات استرچینگ عضلات را انجام دهید. این تمرینات می‌توانند انعطاف پذیری عضلات را افزایش داده و از درد عضلانی پس از ورزش جلوگیری کنند.
- افزایش آرامش و استراحت: بعد از فعالیت ورزشی، به بدن خود استراحت کافی بدهید. آرامش و استراحت مناسب، به عضلات کمک می‌کند تا ترمیم شوند و درد عضلانی کاهش یابد.
- مصرف آب به میزان کافی: حفظ هیدراتاسیون مناسب بدن با مصرف آب به میزان کافی، از ایجاد درد عضلانی جلوگیری می‌کند. مطمئن شوید که در طول فعالیت ورزشی و پس از آن به میزان کافی آب می‌نوشید.
انجام تمرینات تقویتی به مرور زمان: با انجام تمرینات تقویتی منظم و پیوسته، عضلات قوی‌تر می‌شوند و احتمال درد عضلانی کاهش می‌یابد. به تدریج و با راهنمایی مناسب، تمرینات تقویتی را به برنامه ورزشی خود اضافه کنید.
استفاده از روش‌های تسکین دهنده: پس از ورزش شدید، می‌توانید از روش‌های تسکین دهنده مانند استفاده از یخ یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) استفاده کنید.
محصولات ضد درد غیر دارویی
برای کاهش درد عضلات، می‌توانید از برخی غذاها استفاده کنید که می‌توانند باعث کاهش درد عضلانی شوند. در اینجا، معتبرترین منابع غذایی برای کاهش درد عضلات را ذکر می‌کنیم.
یکی از این منابع، روغن ماهی است. التهاب نقش مهمی در ایجاد درد دارد و روغن ماهی به دلیل خواص ضد التهابی خود، بسیار شناخته شده است. در یک مطالعه، محققان به بیمارانی که به درد گردن یا کمر رنج می‌بردند، روزانه ۱۲۰۰ میلی‌گرم مکمل روغن ماهی که حاوی ایکوزاپنتانوئیک و دکوزاهگزانوئیک اسید است، تجویز کردند. پس از مصرف روغن ماهی به مدت ۷۵ روز، درد آن‌ها به طور قابل توجهی کاهش یافت.
زردچوبه
یک گیاه با خواص ضد التهابی فراوان است. در یک مطالعه، محققان ترکیبی از زردچوبه، پنجه شیطان (یک گیاه از خانواده کنجد بومی آفریقای جنوبی) و بروملین (عصاره آناناس) را بر روی بیماران مبتلا به درد ناشی از آرتروز آزمایش کردند. نتایج نشان داد که این ترکیب به طور قابل توجهی در کاهش درد مؤثر است. بیماران دو تا سه بار در روز، دو کپسول ۶۵۰ میلی‌گرمی از این ترکیب را مصرف کردند.
رسوراترول
یک ترکیب موجود در انگور و انواع توت‌ها، خواص مفید بسیاری از جمله خواص ضد سرطان، حفاظت از مغز و حتی افزایش طول عمر را داراست. اخیراً محققان گزارش داده‌اند که این ترکیب نیز برای تنظیم درد مؤثر و مفید است.
منابع دیگری از محصولات غذایی ضد درد غیر دارویی عبارتند از:
- زنجبیل: زنجبیل خواص ضد التهابی دارد و میتواند در کاهش درد عضلات و مفاصل مؤثر باشد.
- چای نعنا: چای نعنا خواص ضد التهابی و آرامبخشی دارد و ممکن است به کاهش درد عضلانی کمک کند.
- بابونه گاوی: بابونه گاوی دارای خواص ضد التهابی و ضد دردی است و میتواند در کاهش درد عضلات و التهاب‌های مربوطه مفید باشد.
- روغن رزماری: روغن رزماری خواص ضد التهابی دارد و ممکن است در تسکین درد عضلانی و مفاصل مؤثر باشد.
- چای اکالیپتوس: چای اکالیپتوس خواص ضد التهابی دارد و میتواند به کاهش درد عضلات کمک کند.
- عصاره گل میخک: عصاره گل میخک دارای خواص ضد التهابی و ضد دردی است و ممکن است در تسکین درد عضلانی و التهاب‌های مربوطه مفید باشد.
استفاده از این محصولات غذایی ممکن است در کاهش درد عضلات و التهاب‌های مربوطه کمک کند، اما در هر صورت قبل از استفاده، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه مناسب است.
کلام آخر:
درد عضلانی ممکن است دلایل متنوعی داشته باشد، اما در اکثر موارد نیازی به نگرانی نیست و درد عضلانی به طور معمول پس از مدت کوتاهی بهبود می‌یابد. در این مقاله، راهکارهای مختلف برای پیشگیری و درمان درد عضلانی را بررسی کردیم. در صورتی که درد عضلانی شما شدید است و به مدت طولانی ادامه دارد، توصیه میشود با پزشک مشورت کنید.
نظرات کاربران