در زندگی هر کدام از ما، مواقعی بروز میکند که ممکن است در آنها، آستانه تحمل ما کاهش یابد. بستگی به عوامل مختلفی دارد که آیا در این شرایط شکست میخوریم یا با سلامت عبور میکنیم. یکی از این عوامل، سلامت عاطفی است.
اما سلامت عاطفی به چه معناست؟ چرا اهمیت دارد؟ و چه جنبههایی دارد؟ در این مقاله، قصد داریم به این سؤالات پاسخ دهیم.
سلامت عاطفی چیست؟
سلامت عاطفی به توانایی فرد در مدیریت افکار، احساسات و عواطف خود اشاره دارد؛ فردی که سلامت عاطفی بالایی دارد، از احساسات خود آگاهی دارد و راهبردهایی برای مقابله با موقعیتهای تنشزا در زندگی روزمره و تجربیات تروماتیک دارد. این شامل رویدادهایی مانند از دست دادن یک عزیز، از دست دادن شغل، تجربه طلاق یا مواجهه با تروماهای جمعی است.
استرس بخشی عادی از زندگی است و متأسفانه هیچ راهحلی برای کاملاً از بین بردن آن وجود ندارد. با این حال، نمیتوان انکار کرد که هر چه احساس بهتری داشته باشیم، میتوانیم استرس خود را کنترل کنیم. اگر با تجربه هر یک از موارد زیر هستیم، ممکن است نشانه داشته باشیم که با مشکلات عاطفی دست و پنجه نرم میکنیم.
- همیشه احساس خستگی یا بیش از حد انرژی داریم
- الگوی خواب ما در خارج از روال معمول است. ممکن است زیاد بخوابیم یا کم خوابی داشته باشیم
- بهرهوری مثبت ما در محل کار کاهش یافته است
- خودمراقبتی را به عنوان یک وظیفه رنجآور و دردناک در نظر میگیریم
- متوجه میشویم که اختلال تغذیه یا پرخوری عصبی داریم
- اغلب احساس مضطربی داریم یا با عصبانیت با اطرافیانمان برخورد میکنیم
- علائم فیزیکی استرس مانند حمله پانیک، افزایش فشار خون یا تپش قلب داریم
- بسیار حساس شدهایم و اعتماد به نفس یا عزت نفس ما سریعاً تحت آسیب قرار میگیرد
- قبل از شروع یک هفته کاری یا مواجهه با جمعیت، ترس و احساسات ناخوشایند داریم
- در کنار تمام این نشانهها که باید بازنگری کنیم و به آنها آگاه شویم، حوادث غیرمنتظره، مرگ عزیزان، اتمام یک رابطه و تروماهای اجتماعی نیز همواره نشانههای خطرناکی هستند که باید به خودمان و مراقبت از سلامت ذهنی و عاطفیمان توجه کنیم تا در لحظات دشوار زندگی تابآوری خود را حفظ کنیم
برای ارزیابی سرمایههای عاطفی خود میتوانید به مهارتهای مقابلهای خود توجه کنید. مهارتهای مقابلهای عبارتند از:
- تفکر مثبت: توانایی تغییر نگرش خود را به موقعیتها و رویدادها به سمتی مثبت و سازنده. این شامل توانایی یافتن نقاط قوت و مزایای موقعیتها است.
- حل مسئله: توانایی تحلیل مسائل و پیدا کردن راهحلهای موثر و متعادل برای مواجهه با مشکلات.
- ارتباطات مؤثر: توانایی برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، اعلام نیازها و مراعات نیازهای دیگران.
- مدیریت استرس: توانایی مدیریت استرس و احساسات منفی، از جمله مهارتهای تنظیم خود و خودآرامی است.
- خودمراقبتی: توانایی مراقبت از خود، فرصتهای استراحت و شادی به خود دادن و بهروزرسانی منابع انرژی خود.
- تحمل ناامیدی و انعطافپذیری: توانایی مقابله با شکستها و ناامیدیها، انعطافپذیری در برابر تغییرات و تطبیق با موقعیتهای جدید.
با بررسی این مهارتها و ارزیابی سطح خود در هر یک از آنها، میتوانید فهمی دقیقتری درباره سرمایه عاطفی خود پیدا کنید و در صورت نیاز، بر روی تقویت آنها کار کنید. همچنین، ممکن است برای ارزیابی دقیقتر سرمایه عاطفی خود، به مشاوره یا راهنمایی از یک روانشناس حرفهای نیاز داشته باشید.
افرادی که از نظر عاطفی سالم هستند، مهارتهای مقابلهای قوی و سالمی دارند که در شرایط مختلف به آنها کمک میکند.
بعضی از این مهارتهای مقابلهای سالم عبارتند از:
- تمرین تکنیکهای مدیتیشن و مایندفولنس: تمرین مدیتیشن و تمرکز بر زندگی ذهنی میتواند به شما کمک کند تا آرامش و تمرکز داخلی را تقویت کنید و به درک عمیقتری از خود و احساسات خود برسید.
- ایجاد سبک زندگی متعادل بین کار و زندگی: تعادل بین زندگی شخصی و حرفهای بسیار مهم است. باید به دنبال تعادلی بین وقتی که به کار میگذارید و وقتی که به خانواده، استراحت و سرگرمیهای شخصی اختصاص میدهید، بگردید.
- ارتباطات موثر و حفظ ظرفیت عاطفی: توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگران و بیان نیازها و احساسات به درستی میتواند به شما در حفظ و بهبود ظرفیت عاطفی کمک کند. این شامل شنیدن فعال، قدردانی از دیگران و ابراز محبت و مهربانی نیز میشود.
- داشتن هدف در زندگی: داشتن هدف و آرزوهای واقعبینانه در زندگی، به شما انگیزه و هدفمندی میدهد. هدفگذاری و تلاش برای رسیدن به آن، احساس پیشرفت و رضایت را به همراه دارد.
با تمرکز بر این مهارتهای مقابلهای و بهبود آنها، میتوانید بهبود عاطفی خود را تجربه کنید و در شرایط مختلف بهتر عمل کنید. به یاد داشته باشید که هر قدم کوچکی که برداشت میکنید، میتواند به موفقیتها و تجربیات جدیدی منجر شود.
مدیریت سطح استرس
افراد سالم از نظر عاطفی، تمایل دارند استراتژیهای موثری برای مدیریت سطح استرس خود داشته باشند. اگر متوجه شدهایم که با استرس مشکل داریم، بهتر است کمی زمان بگذاریم تا بفهمیم چه چیزی موجب استرس در زندگیمان میشود. در این راه، میتوانیم از مشاوران و رواندرمانگران نیز کمک بگیریم.
در جهت حفظ سلامت عاطفیمان چه کارهایی باید انجام دهیم؟
زندگی پر از سر و صدا و چالشهایی است که ما را به چالش میکشد. سلامت عاطفی تنها به معنای تجربه روزهای خوب و احساسات مثبت نیست. همانطور که در ابتدای این متن بیان کردیم، اولین قدم باید در ارزیابی تهدیدهای عاطفی و شناخت عوامل بیرونی که بر ما تأثیر میگذارند، برداشته شود. سپس، برای تقویت تابآوری خود و ادامه زندگی، باید اقدامات آگاهانهای را برای افزایش سرمایههای عاطفیمان به عمل آوریم.
نظرات کاربران