هیدروکورتیزون، که به نام کورتیزول نیز شناخته میشود، یک داروی استروئیدی است که برای درمان طیف وسیعی از بیماریهایی که به استروئید پاسخ میدهند، استفاده میشود.
از جمله:
- بیماریهای التهابی پوست مانند اگزما، درماتیت و پسوریازیس
- واکنشهای آلرژیک
- آرتریت
- لوپوس
- انواع خاصی از سرطان
- نارسایی غدد فوق کلیوی (بیماری که در آن غدد فوق کلیوی به اندازه کافی کورتیزول تولید نمیکنند)
هیدروکورتیزون به شکلهای مختلفی موجود است، از جمله:
- کرمها و پمادها برای استفاده موضعی روی پوست
- قرصها و کپسولها برای مصرف خوراکی
- تزریق به عضله یا مفصل
- نوع هیدروکورتیزونی که برای شما تجویز میشود به بیماری شما بستگی دارد.
مهم است که به خاطر داشته باشید که هیدروکورتیزون میتواند عوارض جانبی ایجاد کند، به خصوص اگر برای مدت طولانی یا با دوز بالا استفاده شود.
این عوارض جانبی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- نازک شدن پوست
- کبودی آسان
- افزایش خطر ابتلا به عفونت
- آب مروارید
- گلوکوم
- نوسانات خلقی
- فشار خون بالاش
هیدروکورتیزون (Hydrocortisone) یک دارو است که پزشکان آن را برای درمان بیماری های پوستی استفاده می کنند. این دارو در درمان بیماری هایی مانند اگزما، درماتیت، آلرژی، آکنه، خشکی پوست، ریزش مو، خارش پوست، افزایش تعریق، پرمویی، کبودی و قرمزی و اتروفی موثر است.
هیدروکورتیزون جزء دسته دارویی کورتیکواستروئیدها می باشد که در درمان بیماری های التهابی پوستی نیز کاربرد دارند. این دارو گاهی اوقات به نام “کورتون” نیز شناخته می شود.
استفاده از هیدروکورتیزون برای افرادی که با مشکلات غدد فوق کلیه مواجه هستند توصیه می شود. این به دلیل آن است که اختلال در عملکرد این غده منجر به تولید غیرطبیعی کورتیزول می گردد.
نحوه اثر این دارو بدین صورت است که پس از ورود به داخل سلول، به گیرنده های خاص خود متصل می شود. این کمپلکس دارو-گیرنده، با تغییر در رونویسی ژن ها، از تجمع سلول های التهابی جلوگیری کرده و اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می کند.
هیدروکورتیزون ها به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شوند، اما بهترین جذب این دارو هنگام تزریق عضلانی است.
نحوه استفاده از هیدروکورتیزون به شکل و دوز دارو و همچنین بیماری که برای آن درمان میشوید بستگی دارد.
در اینجا چند دستورالعمل کلی وجود دارد:
کرمها و پمادها: ناحیه آسیبدیده را با مقدار کمی دارو بشویید و به آرامی مالش دهید تا جذب شود. مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری داده باشد، از پوشاندن یا پیچیدن ناحیه درمان شده خودداری کنید.
قرصها و کپسولها: دارو را با یک لیوان آب کامل همراه با غذا میل کنید. دوز و دفعات مصرف را طبق دستور پزشک خود دنبال کنید.
تزریق: هیدروکورتیزون همچنین میتواند توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی به عضله یا مفصل شما تزریق شود.
نکات کلی:
دقیقاً همان دوز تجویز شده توسط پزشک خود استفاده کنید. بیشتر یا کمتر از مقدار توصیه شده مصرف نکنید.
هیدروکورتیزون را فقط روی پوست خود استفاده کنید، مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری داده باشد.
از تماس دارو با چشم، دهان یا بینی خودداری کنید. اگر دارو به طور تصادفی با چشم شما تماس پیدا کرد، آن را با آب فراوان بشویید.
از قرار دادن هیدروکورتیزون روی زخمهای باز یا پوست تحریک شده خودداری کنید.
اگر بیش از 2 هفته از هیدروکورتیزون استفاده میکنید، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و نور آفتاب مصنوعی خودداری کنید یا از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید.
هیدروکورتیزون را بیش از حد تجویز شده استفاده نکنید، زیرا میتواند باعث عوارض جانبی شود.
اگر باردار هستید یا شیرده هستید، قبل از استفاده از هیدروکورتیزون با پزشک خود صحبت کنید.
اگر از داروهای دیگری استفاده میکنید، قبل از استفاده از هیدروکورتیزون با پزشک خود صحبت کنید.
دارویی که پزشک شما تجویز کرده، هیدروکورتیزون است. او با در نظر گرفتن وضعیت پزشکی شما تشخیص داده که مزایای این دارو برای شما بیشتر از عوارض جانبی آن خواهد بود. اگرچه بسیاری از افراد که از این دارو استفاده می کنند عوارض جدی نشان نمی دهند، این موضوع دلیل بر خود درمانی نیست و باید همواره با پزشک مشورت کنید.
برخی از عوارض شایع مصرف این دارو عبارتند از:
ورم پا: برای پیشگیری از این عارضه، هنگام نشستن پاهای خود را کمی بالاتر از سطح زمین قرار دهید.
احساس تهوع، درد معده، خستگی، دل درد، ضعف عضلانی و سوء هضم
همچنین، مصرف این دارو می تواند بر روی رفتار شما تأثیر بگذارد. بنابراین، پیش از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
یکی دیگر از عوارض رایج این دارو، اختلال در خواب است. بنابراین، حتما در مورد زمان مصرف دارو با پزشکتان صحبت کنید تا دچار مشکل نشوید.
یکی از عوارض این دارو برای خانم ها، برهم خوردن ریتم قاعدگی است. همچنین، مصرف هیدروکورتیزون باعث افزایش وزن می شود به دلیل احتباس مایعات در بدن. اما باید مواظب باشید که از این دارو برای افزایش وزن استفاده نکنید.
در موارد نادر، این دارو ممکن است برخی عوارض جدی مانند آمبولی، ترومبوفلبیت، افسردگی، تشنج و مشکلات گوارشی را ایجاد کند. اگر با هر یک از این عوارض مواجه شدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
هیدروکورتیزون توسط پزشک در موارد خاصی برای نوزادان تجویز میشود. از جمله این موارد میتوان به پارگی زودرس غشاء، عفونت و پیشگیری از بیماری سندرم زجر تنفسی اشاره کرد.
این دارو در برخی موارد مانند پوکی استخوان، اختلالات انعقاد خون، آرتریت و شکستگی داخل مفصلی نباید مصرف شود.
هیدروکورتیزون ایمنی بدن را کاهش میدهد و فرد را در معرض عفونت قرار میدهد. بنابراین باید از تماس با افراد مبتلا به بیماریهای مسری پرهیز کرد.
قبل از واکسیناسیون، مصرف این دارو باید به پزشک اطلاع داده شود.
قبل از تجویز این دارو، سابقه پزشکی بیمار، به ویژه در مورد بیماریهای کبدی، عفونی، عصبی، عضلانی، اسکلتی، پارگی تاندون، آب مروارید، گلوکوم، رتینوپاتی، ادم ریوی و اختلال در بهبود زخم باید به پزشک گزارش شود.
مصرف هیدروکورتیزون در دوران بارداری و شیردهی باید با تجویز پزشک باشد.
در صورت داشتن حساسیت به هیدروکورتیزون، باید قبل از مصرف آن را به پزشک اطلاع داد.
هیدروکورتیزون می تواند با داروهای دیگر تداخل داشته باشد، بنابراین مهم است که قبل از مصرف آن با پزشک خود در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید صحبت کنید.
برخی از داروهای رایج که می توانند با هیدروکورتیزون تداخل داشته باشند عبارتند از:
- داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین
- داروهای دیابت مانند انسولین یا گلی بنکلامید
- داروهای فشار خون مانند دیورتیک ها یا مهارکننده های ACE
- داروهای ضد بارداری خوراکی
- داروهای ضد تشنج مانند فنوباربیتال یا فنی توئین
- آنتی بیوتیک ها مانند ریفامپین
- داروهای ضد قارچی مانند کتوکونازول
این لیست کاملی از تمام تداخلات دارویی احتمالی هیدروکورتیزون نیست. همیشه قبل از شروع هر داروی جدید با پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.
نظرات کاربران