اورنیتین یک آمینو اسید غیرضروری است که در گروه پروتئینها قرار نمی‌گیرد. این آمینو اسید می‌تواند مسئول دفع تا ۸۰ درصد از نیتروژن در بدن باشد. همچنین، در کنار آرژنین، نقش مهمی در چرخه اوره و عملکرد کبد دارد.
اورنیتین در دهه ۸۰ میلادی بسیار محبوب در بین بدنسازان بود. این مکمل به همراه آرژنین برای افزایش پمپ عضلانی استفاده می‌شد.
اورنیتین چیست؟
اورنیتین، برخلاف سایر آمینو اسیدها، نقشی در ساخت پروتئینها ندارد. اما آمینو اسیدهای دیگری مانند بتا آلانین، سیستین، تیانین و سیترولین نیز در این دسته آمینو اسیدها قرار دارند.
بنابراین، ورزشکاران اورنیتین را به منظور ساخت عضله مصرف نمی‌کنند، بلکه هدف آنها افزایش انرژی و پمپ عضلانی است. کار اصلی اورنیتین در بدن، حذف آمونیاک اضافی و تعادل سطح اوره است.
در حال حاضر، این آمینو اسید غیرضروری را می‌توان در مکمل‌های مختلف، به خصوص مکمل‌های قبل از تمرین (پری‌وُرک‌‌آوت)، پیدا کرد. تولیدکنندگان معتقدند که اورنیتین می‌تواند باعث کاهش خستگی، افزایش انرژی و بهبود عملکرد ورزشی شود.
هرچند، تحقیقات نشان می‌دهد که اورنیتین ممکن است باعث کاهش استرس و خستگی شود.
کار اورنیتین این است که در فرآیندی به نام “چرخه اوره” همراه با آرژنین، به صورت چرخشی به یکدیگر تبدیل شوند و برای ایجاد تعادل آمونیاک در بدن کمک کنند.
حالا بیایید ببینیم این چه ربطی به بدنسازی دارد!
بدنسازان اورنیتین را به این دلیل مصرف می‌کنند که اعتقاد دارند آن دارای خاصیت ضد خستگی است.
اورنیتین با کاهش سطح آمونیاک در بدن
خستگی را کاهش می‌دهد. بدنسازان با مصرف اورنیتین، بهبود این فرآیند را تسهیل می‌کنند تا سطح آمونیاک به حداقل خود برسد. در واقع، در بازار مکمل‌های ترکیبی اورنیتین و آرژنین نیز وجود دارد که به کاهش خستگی کمک کنند.
نحوه عمل اورنیتین به این صورت است که افرادی که مشکلی در کبد یا کلیه‌هایشان دارند، قادر به دفع اوره نیستند. در نتیجه، اوره در جریان خون تجمع می‌یابد و باعث خستگی، تشنج، اختلالات مغزی، کما و حتی مرگ می‌شود.
حتی افزایش حدودی در سطح آمونیاک نیز می‌تواند برای سیستم عصبی بدن سمی باشد. در شرایط نرمال، میزان آمونیاک باید از ۸۰ میکروگرم بر دسی لیتر (یکدهم لیتر) بیشتر نشود.
همچنین، در طول تمرینات ورزشی نیز سطح آمونیاک افزایش می‌یابد.
اورنیتین و آرژنین به عنوان آمینو اسیدها
نقش مهمی در تبدیل آمونیاک به اوره دارند که منجر به تخلیه سریع‌تر آمونیاک از بدن می‌شود. همچنین، بدن برای تولید آرژنین و سیترولین، به اورنیتین نیاز دارد.
منابعی که می‌توانید اورنیتین را در آنها پیدا کنید، شامل ماهی، تخم مرغ و سایر محصولات حیوانی، گندم، بادام زمینی، سویا و جو دو سر می‌شوند.
از طرفی، ادعا می‌شود که مکمل اورنیتین می‌تواند به کاهش خستگی کمک کند. با این حال، مطالعات علمی در این زمینه هنوز کامل نیستند و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد تا بتوانیم با اطمینان بگوییم که آیا مکمل اورنیتین واقعاً توانایی کاهش خستگی را دارد یا خیر. بنابراین، قبل از استفاده از مکمل‌های اورنیتین، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
تحقیقات زیادی نشان داده است که بدنسازان، به ویژه در شرایط بیشتر تمرین و رژیم غذایی پرپروتئین، ممکن است با مشکل تولید آمونیاک زیادی روبرو شوند که در نهایت منجر به خستگی می‌شود.
در شرایط عادی، بدن دارای مقدار کافی اورنیتین است تا سطح آمونیاک را در حد معمول کنترل کند. اما وقتی تولید آمونیاک به صورت فزاینده‌ای افزایش می‌یابد، ممکن است مقدار اورنیتین کافی برای تنظیم این فرآیند نباشد.
در نتیجه، سلول‌ها قادر به تولید انرژی نمی‌باشند و عضلات نیز عملکرد خود را از دست می‌دهند، که باعث احساس خستگی و سستی می‌شود. بنابراین، مصرف مکمل‌هایی که به کاهش تولید آمونیاک کمک کنند، می‌تواند برای بدنسازان مفید باشد.
یک مطالعه کوچک نشان داده است که مصرف اورنیتین ممکن است بهبود سوخت و ساز چربی و کاهش خستگی در حین تمرین را تسهیل کند. آمینو اسید اورنیتین بهبود استفاده بهینه از انرژی را تسهیل می‌کند، که در نتیجه باعث افزایش سطح انرژی در طول روز می‌شود.
اگرچه این ادعا جالب به نظر می‌رسد، اما تحقیق مذکور تنها بر روی ۱۷ نفر انجام شده است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد تا ادعاها را تأیید کند.
یک تحقیق دیگر نیز نشان داده است که مصرف ۴۰۰ میلی‌گرم اورنیتین منجر به کاهش خستگی و بهبود کیفیت خواب می‌شود. همچنین، سطح هورمون کورتیزول در صبح روز بعد نیز گزارش شده است که کمتر است.
با این حال، همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری است تا بتوان اثرات اورنیتین را به طور کامل درک کرد و تأیید نمود. بنابراین، قبل از استفاده از مکمل‌های اورنیتین، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
همانطور که قبلاً اشاره شد، سطح بالای آمونیاک در خون می‌تواند منجر به افزایش آسیب اکسیداتیو و اختلال در عملکرد عضلانی شود. این وضعیت نه تنها بر سوخت و ساز انرژی در بدن تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه باعث افزایش خستگی در حین تمرین می‌شود. به همین دلیل، مصرف اورنیتین که با کاهش سطح آمونیاک همراه است، می‌تواند منجر به کاهش خستگی و بهبود عملکرد عضلانی شود.
جالب است که از این مکمل نیز در درمان برخی اختلالات کبدی استفاده می‌شود. اورنیتین می‌تواند به عنوان یک تکمیل‌کننده درمانی در این حالت‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
من قبلاً در مورد هورمون رشد یا سوماتوتروپین (GH) صحبت کرده‌ام. اما در آن متن به اشاره به اورنیتین نپرداختم. برخی افراد اورنیتین را مصرف می‌کنند امیدوار به افزایش ترشح هورمون رشد هستند. افزایش سطح هورمون رشد می‌تواند منجر به افزایش رشد عضلانی و بهبود فرآیند بازیابی پس از تمرین شود.
با این حال، وجود ارتباط مستقیم بین مصرف اورنیتین و افزایش ترشح هورمون رشد هنوز به طور کامل ثابت نشده است. تحقیقات بیشتری نیاز است تا بتوان نقش اورنیتین در ترشح هورمون رشد را به طور دقیق مشخص کرد. در هر صورت، برای بهبود عملکرد و رشد عضلانی، بهتر است پیش از مصرف هر گونه مکمل یا محصول جدید، با پزشک خود مشورت کنید.
بسیار خوب است که به این نکته اشاره می‌کنید که هورمون رشد (GH) تأثیر مستقیم قابل توجهی روی اورنیتین ندارد. با این حال، متأسفانه برخی از افراد با استفاده از این مکمل، سعی در تبلیغ آن به عنوان یک تقویت کننده هورمون رشد دارند. این کاربرد ممکن است به دلیل مبهم بودن و پیچیدگی موضوع باشد.
در مطالعات روی حیوانات، برخی نتایج نشان داده‌اند که:
اورنیتین می‌تواند باعث افزایش ترشح هورمون رشد شود. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داده است که ترکیب اورنیتین و آرژنین می‌تواند منجر به افزایش این هورمون شود.
با این حال، باید توجه داشت که موضوع هنوز در حال بررسی است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد تا بتوان ارتباط دقیق بین اورنیتین و ترشح هورمون رشد را تأیید کرد. بنابراین، بهتر است قبل از قبول هرگونه ادعا یا استفاده از مکمل‌ها، به مشاوره پزشک خود رجوع کنید.
بطور خلاصه، اورنیتین ممکن است به صورت غیرمستقیم تأثیری بر روی هورمون رشد داشته باشد. اورنیتین به آرژنین تبدیل می‌شود که این آمینو اسید نیز می‌تواند تحریک کننده آزادسازی هورمون رشد باشد.
یک تحقیق نشان داده است که مصرف ۱۷۰ میلی‌گرم اورنیتین در هر کیلوگرم وزن بدن، در طی ۹۰ دقیقه بعد از مصرف، باعث افزایش هورمون رشد می‌شود.
با این حال، باید توجه داشت که این تحقیقات در مورد موش‌ها انجام شده است و اثر افزایش هورمون رشد در این مطالعات نیز کم و محدود بوده است. این بدان معناست که نتایج مطالعات روی موش‌ها ممکن است به اندازه کافی قابل اعتماد برای انتقال به انسان نباشند.
بنابراین، برای درک دقیق‌تر تأثیر اورنیتین بر روی هورمون رشد، نیاز به تحقیقات بیشتر و بر روی انسان‌ها است. همچنین، همیشه منصوب است قبل از مصرف هر گونه مکمل یا محصول جدید، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر تأثیر کمی از اورنیتین را به عنوان یک تقویت کننده هورمون رشد در نظر بگیریم، بهتر بود کراتین، گلوتامین و ملاتونین نیز به عنوان تقویت کننده هورمون رشد به شما فروخته می‌شدند.
به طور کلی، تبلیغاتی که ادعاهای غیرعلمی و نادرست را درباره تقویت کننده‌های هورمون رشد ارائه می‌دهند، باید با انتقاد و دقت مورد بررسی قرار گیرند. هرچند که کراتین، گلوتامین و ملاتونین نیز خواص و کاربردهای خود را دارند، اما ادعا کردن آنها به عنوان تقویت کننده هورمون رشد، بر مبنای اطلاعات علمی کمی استوار نیست.
بنابراین، بهتر است هنگام استفاده از مکمل‌ها و محصولات مشابه، به منابع و مطالعات علمی معتبر اعتماد کنید و همواره با پزشک خود در مورد هرگونه تغییر در رژیم غذایی و مصرف مکمل‌ها مشورت کنید.
اورنیتین و تأثیر آن بر انسولین:
انسولین باعث تحریک فرایند سنتز پروتئین، جلوگیری از تخریب عضلانی و افزایش ذخایر گلیکوژن در سلول‌های عضلانی می‌شود. در این راستا، اورنیتین نقشی مهم در تنظیم سطح انسولین و عملکرد آن ایفا می‌کند.
اورنیتین و کاهش استرس:
خستگی، بی‌قراری، بی‌حالی و کاهش اشتها همه از عوارض افزایش سطح آمونیاک در بدن هستند. اورنیتین باعث کاهش سطح آمونیاک می‌شود. آمونیاک یک محصول جانبی از فرایندهای متابولیکی است و در سطوح بالا می‌تواند به عنوان یک عامل استرس بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر بگذارد. با کاهش سطح آمونیاک، اورنیتین می‌تواند به تنظیم استرس کمک کند و علائم مربوط به افزایش آمونیاک را کاهش دهد.
به همین دلیل، استفاده از اورنیتین به عنوان یک مکمل ممکن است به کاهش استرس و بهبود حالت عمومی کمک کند. با این حال، همواره بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل یا تغییر در رژیم غذایی، با پزشک خود مشورت کنید تا از تأثیرات و مزایا و معایب مرتبط با استفاده خودآگاهانه از اورنیتین آگاه شوید.
همانطور که اشاره شد، اورنیتین توانایی کاهش سطح هورمون استرس یا کورتیزول را داراست. علاوه بر این، یک نکته جالب وجود دارد که ترکیب ۲۰۰ میلی‌گرم اورنیتین و ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین، می‌تواند بهبود بیشتری در کاهش استرس داشته باشد.
در تحقیقات انجام شده، مشاهده شده است که ترکیب این دو ترکیب در دوز مشخص باعث افزایش تأثیرات متقابل خود می‌شود و کاهش استرس را بهبود می‌بخشد. این ترکیب احتمالاً به دلیل ویژگی‌های متفاوت اورنیتین و کافئین که هر یک به صورت جداگانه نیز تأثیرات مشابهی در کاهش استرس دارند، توانایی بیشتری در بهبود وضعیت استرس دارد.
با این حال، برای استفاده از این ترکیب، همچنان بهتر است با پزشک خود در مورد دوز مطلوب و هرگونه تداخل با داروها یا وضعیت‌های پزشکی خاص خود مشورت کنید. همچنین، توصیه می‌شود مصرف کافئین را در محدوده معقولی نگه داشته و از مصرف بیش از حد آن پرهیز کنید.
اگر اورنیتین را با دوز مناسب و طبق توصیه پزشک مصرف کنید، این مکمل معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، باید در نظر داشت که ممکن است برخی عوارض جانبی عمومی در اثر مصرف اورنیتین رخ دهد.
این عوارض عموماً شامل موارد زیر می‌شوند:
- اسهال: برخی افراد ممکن است پس از مصرف اورنیتین با مشکلاتی مانند اسهال مواجه شوند. در صورت بروز اسهال شدید و مزمن، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
- شکم درد: در برخی از افراد، مصرف اورنیتین ممکن است باعث بروز شکم درد یا احساس ناراحتی در منطقه شکمی شود. اگر این عارضه به شدت احساس شود یا پس از مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
- اختلالات دستگاه گوارش: برخی از افراد ممکن است پس از مصرف اورنیتین با عوارضی مانند نفخ، سوء هاضمه، تهوع یا استفراغ مواجه شوند. در صورت بروز اختلالات دستگاه گوارش و عدم بهبود آنها، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
به همین دلیل، در صورت مشاهده هرگونه عارضه ناخواسته پس از مصرف اورنیتین، مهم است که با پزشک خود در میان بگذارید و او را در جریان قرار دهید. همچنین، همواره بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل یا تغییر در رژیم غذایی، با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر شرایط پزشکی خاصی دارید یا داروهای دیگری مصرف می‌کنید.
نظرات کاربران